تعریف انواع سنگ بازالت:

سنگ‌های آذرین، به دلیل شکل‌گیری از خنک شدن مواد مذاب (ماگما)، نقش مهمی در تشکیل ساختارهای زمین‌شناسی ایفا می‌کنند.

یکی از پرکاربردترین و شناخته‌شده‌ترین سنگ‌های آذرین، بازالت است.

این سنگ، که بیشتر در محیط‌های آتشفشانی یافت می‌شود، به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد، در صنایع مختلفی از جمله ساختمان‌سازی، راه‌سازی و حتی هنر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در این مقاله، به بررسی انواع سنگ بازالت و ویژگی‌های آن‌ها پرداخته می‌شود.

تعریف سنگ بازالت

بازالت یک سنگ آذرین خارجی (extrusive) است که از خنک شدن سریع ماگما در سطح زمین یا در نزدیکی آن تشکیل می‌شود.

این سنگ دارای ترکیب شیمیایی مافیک (دارای مقادیر بالایی از اکسیدهای آهن، منیزیم و کلسیم) است و به دلیل داشتن بلورهای ریز یا بدون بلور (آذرین شیشه‌ای) شناخته می‌شود.

بازالت بعنوان یکی از فراوان‌ترین سنگ‌های آذرین روی زمین شناخته می‌شود و در سطح زمین و در بستر اقیانوس‌ها به وفور یافت می‌گردد.

قبل از پرداختن به انواع سنگ بازالت باید گفت که این سنگ در وهله اول یک سنگ آذرین یا آتشفشانی برون‌ریز می‌باشد.

معنی این جمله، این است که گدازه‌های آتشفشانی که حاوی سیلیس باشند در صورت خروج از دهانه آتشفشان‌ها و سرد شدن بر روی سطح زمین، سنگ بازالت را تشکیل می‌دهند که این فرآیند، بین چند روز تا چند هفته بیشتر طول نمی‌کشد.

گدازه‌هایی که تبدیل به بازالت می‌گردد، درصد کمی سیلیس دارند (45 تا 52 درصد).

به همین دلیل، گرانروی بسیار زیادی دارند که در نتیجه، این گدازه‌ها این قابلیت را دارند که سطح بزرگی در حدود 20 کیلومتر را بر روی زمین می‌پوشانند و تبدیل به سنگ بازالت میشوند که این اصلی‌ترین دلیل فراوانی این سنگ بر روی کره زمین است.

سنگ بازالت، سنگی قلیایی می‌باشد. این سنگ که به رنگ تیره است، دارای بافت سخت و متراکم و در عین حال دانه‌ریز می‌باشد.

سنگ بازالت، علاوه بر روی زمین، در سایر کرات منظومه شمسی نیز به وفور موجود است.

برای مثال، درصد بسیار زیادی از خام مریخ، دارای سنگ‌های بازالتی است.

این موضوع، در سیاره ناهید، به این صورت است که بیش از 80 درصد سطح دشت‌های این سیاره از سنگ بازالت پوشیده شده است.

در زیر سطح کره ماه هم، گدازه‌های بازالتی در جریان هستند که در بعضی نواحی در اثر برخورد شهاب‌سنگ و اجرام آسمانی به روی سطح آمده که نقاط تیره‌رنگ، بر روی ماه هستند.

استخراج سنگ بازالت

از آنجایی که بازالت حاصل فعالیت‌های آتشفشانی است و در اثر سرد شدن مواد مذاب خارج شده از دهانه آتشفشان روی سطح زمین شکل می‌گیرد، در بسیاری از مناطق کره زمین به وفور یافت می‌شود. ایران یکی از این کشورهایی است که معادن متعددی برای استخراج سنگ بازالت دارد

سنگ بازالت در تولیدی های و کارخانجات با استفاده از دستگاه های نوین به صورت اسلب و تایل بُرشکاری و فرآوری می شود. پرداخت های مختلفی چون، سابیده و چرمی و انواع پرداخت آنتیک، برروی آن انجام می شود

منطقه راشتات در ایران یکی از مناطق کلیدی برای استخراج بازالت است. این منطقه در استان خراسان رضوی قرار دارد و دارای رونق بزرگی در صنعت استخراج بازالت است. منابع غنی این منطقه  باعث شده است که ایران به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان بازالت در جهان شناخته شود

فرآوری سنگ بازالت

این سنگ در کارخانه های فرآوری کننده به ابعاد مختلفی مانند تایل برای استفاده در ساختمان برش داده می شود.

همچنین پرداخت های مختلفی مانند سابیده و چرمی و یا انواع پرداخت آنتیک روی آن قابل اجراست.

Applications of Basalt Stone

بازالت به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود، در صنایع مختلفی کاربرد دارد:

صنعت ساختمان سازی: استفاده از انواع سنگ بازالت به عنوان سنگ تزئینی و مصالح ساختمانی.

صنعت راه سازی: استفاده از بازالت به عنوان مصالح سنگی در ساخت جاده‌ها و پل‌ها.

صنایع شیمیایی: استفاده از بازالت در تولید الیاف معدنی و مواد عایق.

هنر: استفاده از بازالت به عنوان مصالح تزئینی در مجسمه‌سازی و طراحی داخلی.

سنگ بازالت یکی از ۸۴ نوع ماده معدنی موجود در جهان است که در نقاط بسیاری از کره زمین وجود داشته و امکان استفاده آن در صنایع مختلف وجود دارد.

کاربرد انواع سنگ بازالت در صنعتی غیر از ساختمان‌سازی به صورت الیاف بازالتی می‌باشد. الیاف بازالتی عایق‌های حرارتی بسیار خوبی هستند.

بر اثر فرآوری سنگ بازالت می توان آن را به نوعی الیاف با استحکام بالا، مقاومت بالاتر در برابر حرارت و چسبندگی بالا تبدیل و استفاده کرد.

این الیاف ثبات شیمیایی بالایی دارند و غیر سمی و غیر قابل احتراق می‌باشند. توانایی ایزولاسیون حرارتی الیاف بازالت در حدود 3 برابر پنبه نسوز می‌باشد که به همین خاطر از این الیاف در صنایع ساخت کشتی و شناورهای دریایی استفاده می‌شود.

همین خصوصیات باعث شده است که الیاف بازالتی به جایگزین مناسب و مقرون به صرفه برای الیاف شیشه‌ای در صنایع کشتی‌سازی و ساخت شناورهای آبی تبدیل شوند.

به همین خاطر بسیاری از کارفرمایان ترجیح می‌دهند برای ساخت شناورهای ارزان‌تر و فراهم کردن محیطی امن برای کارگران و کارکنان خود از الیاف بازالت استفاده کنند.

کاربرد انواع سنگ بازالت به عنوان ماده اولیه بسیار وسیع است و بسیاری از صنایع از این سنگ در تولید محصولات خود استفاده می‌کنند.

از سنگ بازالت به عنوان ساخت مواد اولیه تهیه لنت ترمز، صفحه های کامپوزیتی، تجهیزات ورزشی، بدنه خودرو، پروفیل های ساختمانی، تانک گاز و تیرهای برق استفاده می شود.

اما بیشترین کاربرد انواع سنگ بازالت در صنعت ساختمان‌سازی می‌باشد که با توجه به دوام و استحکام بالا در برابر عوامل و شرایط محیطی و دمایی مختلف و عمر طولانی و همچنین قیمت مقرون به صرفه و اقتصادی به انتخاب اول بسیاری از فعالان صنعت ساختمان‌سازی تبدیل شده است.

در صنعت ساختمان سازی از این سنگ برای سنگ فرش خیابان ها، پیاده روها و نماهای بیرونی و درونی ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع سنگ بازالت بازالت همدان

انواع سنگ بازالت

بازالت‌ها بر اساس ترکیب شیمیایی، محل تشکیل و خواص فیزیکی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. در ادامه به بررسی این انواع می‌پردازیم:

بازالت آلکالن (Alkaline Basalt)

این نوع بازالت دارای مقادیر بالایی از عناصر آلکالی (مانند سدیم و پتاسیم) است. بازالت آلکالن معمولاً در محیط‌های آتشفشانی قاره‌ای و جزایر اقیانوسی مشاهده می‌شود. این سنگ به دلیل ترکیب شیمیایی خاص خود، اغلب در مناطقی ظاهر می‌شود که فعالیت‌های آتشفشانی مرتبط با نقاط داغ (Hotspots) وجود دارد.

. بازالت تولئیتی (Tholeiitic Basalt)

بازالت تولئیتی یکی از رایج‌ترین انواع بازالت است که در بستر اقیانوس‌ها و در مناطق پهن‌شدگی کف اقیانوس (Mid-Ocean Ridges) یافت می‌شود. این نوع بازالت دارای مقادیر کمتری از عناصر آلکالی و بیشتری از سیلیس است. بازالت تولئیتی به دلیل فراوانی خود، نقش مهمی در تشکیل پوسته اقیانوسی ایفا می‌کند.

. بازالت پومیسی (Pumiceous Basalt)

این نوع بازالت حاوی مقادیر زیادی پومیس (سنگ سبک و متخلخل) است که در اثر خنک شدن سریع ماگما در محیط‌های آتشفشانی تشکیل می‌شود. بازالت پومیسی به دلیل وزن سبک و ساختار متخلخل، در صنایع مختلفی از جمله ساخت بتن و عایق‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بازالت آمفیبول‌دار (Amphibole-Bearing Basalt)

این نوع بازالت شامل کانی‌های آمفیبول (مانند هورنبلند) است که در اثر تغییرات ترکیب شیمیایی ماگما تشکیل می‌شوند. بازالت آمفیبول‌دار معمولاً در محیط‌های زیرزمینی و در مناطقی با فشار و دمای بالا یافت می‌شود.

 بازالت اکسید آهن-تیتانیوم (Iron-Titanium Basalt)

این نوع بازالت دارای مقادیر بالایی از اکسیدهای آهن و تیتانیوم است و به دلیل رنگ تیره‌اش شناخته می‌شود. این بازالت‌ها معمولاً در مناطقی با فعالیت‌های آتشفشانی مرتبط با پوسته ضخیم قاره‌ای یافت می‌شوند.

 بازالت پیروکسن‌دار (Pyroxene-Bearing Basalt)

این نوع بازالت حاوی مقادیر زیادی از کانی‌های پیروکسن (مانند آگپایت و دیوپسید) است که در اثر خنک شدن سریع ماگما تشکیل می‌شود. بازالت پیروکسن‌دار به دلیل دوام و استحکام بالا، در صنایع ساختمانی و راه‌سازی کاربرد فراوانی دارد.

انواع سنگ بازالت بر اساس کاربرد در ساختمان سازی به شرح زیر میباشد:

• بازالت چرمی
• بازالت بوش همر
• بازالت اسکرچ
• بازالت سابیده هوند
• بازالت ماکو
• بازالت نسابیده
• بازالت شیار دار
• بازالت شیار بوشهمر

انواع سنگ بازالت شیاردار( اسکراچ) 50060

استفاده از انواع سنگ بازالت در ساختمان

سنگ بازالت به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد، از جمله مقاومت بالا، دوام طولانی‌مدت، وزن مخصوص مناسب و قابلیت برش و تراش، در صنعت ساختمان‌سازی کاربردهای گسترده‌ای دارد.

از این سنگ در ساخت و ساز ساختمان‌ها، پل‌ها، محوطه‌های عمومی و نماهای ساختمانی استفاده می‌شود.

سنگ بازالت به دلیل ظاهر خاص و مات خود، به عنوان یک ماده مناسب برای ساخت پله‌ها و محوطه‌سازی‌ها استفاده می‌شود. با استفاده از این سنگ در محوطه‌های عمومی و فضاهای سبز، می‌توان زیبایی و استحکام بیشتری را به آن‌ها بخشید

سنگ بازالت دارای مقاومت بالا در برابر حرارت است. این ویژگی آن را مناسب برای استفاده در آتشفشان‌ها، اجاق‌ها، کوره‌ها و ساختمان‌هایی که با دماهای بالا سر و کار دارند، می‌سازد

سنگ بازالت به دلیل مقاومت بالا و ظاهر زیبا، به عنوان یک ماده ساختمانی در ساختمان‌ها استفاده می‌شود. از آن در ساخت نماهای ساختمانی، کف‌پوش‌ها، کاشی‌کاری و ساخت سنگ‌فرش‌ها استفاده می‌شود

سنگ بازالت به دلیل خواص فیزیکی و ظاهر زیبا، در صنایع دیگر نیز کاربرد دارد. از جمله کاربردهای دیگر آن می‌توان به صنایع تزئینی و دکوراسیون داخلی، صنایع معدنی، ساخت ابزارها و ابزارهای آشپزخانه اشاره کرد.

در ادامه به بررسی استفاده از انواع سنگ بازالت در ساختمان‌ها پرداخته می‌شود.

1. انواع سنگ بازالت به عنوان مصالح ساختمانی

الف) سنگ تزئینی
کاربرد: بازالت به دلیل رنگ تیره و زیبای خود (معمولاً خاکستری تیره یا مشکی)، به عنوان سنگ تزئینی در نماهای ساختمانی، کف‌پوش‌ها و دیوارهای داخلی استفاده می‌شود.
مزایا:مقاومت بالا در برابر سایش و ضربه.
مقاومت در برابر شرایط آب‌وهوایی مختلف.
ظاهر زیبا و مدرن که به ساختمان حس لوکس و مدرن می‌دهد.

ب) مصالح ساختمانی در ساخت بناها
کاربرد: بازالت به دلیل استحکام بالا، به عنوان مصالح ساختمانی در ساخت پی، دیوارها و سایر بخش‌های سازه‌ای استفاده می‌شود.
مزایا:مقاومت در برابر فشار و بارهای سنگین.

مقاومت بالا در برابر عوامل محیطی مانند رطوبت، گرما و سرما.

2. کف‌پوش‌ها و موزاییک‌های بازالتی

الف) کف‌پوش‌های بازالتی
کاربرد: بازالت به دلیل سختی و مقاومت بالا، به عنوان کف‌پوش در فضاهای داخلی و خارجی مانند راهروها، حیاط‌ها و پارکینگ‌ها استفاده می‌شود.
مزایا:مقاومت در برابر سایش و خراش.
قابلیت تمیزشدن آسان.
طول عمر بالا و عدم نیاز به نگهداری ویژه.

ب) موزاییک‌های بازالتی
کاربرد: از بازالت برای ساخت موزاییک‌های هنری و تزئینی استفاده می‌شود که به فضای داخلی و خارجی ساختمان زیبایی و شخصیت خاصی می‌بخشد.
مزایا:تنوع در طراحی و رنگ‌آمیزی.
دوام بالا در برابر شرایط محیطی.

3. استفاده در ساخت ستون‌ها و نماها از انواع سنگ بازالت

الف) ستون‌های بازالتی
کاربرد: بازالت به دلیل استحکام و مقاومت بالا، در ساخت ستون‌های ساختمانی استفاده می‌شود. این ستون‌ها نه تنها نقش سازه‌ای دارند، بلکه به دلیل ظاهر زیبای خود، نقش تزئینی نیز ایفا می‌کنند.
مزایا:مقاومت بالا در برابر فشار عمودی.
ظاهری لوکس و مدرن.

ب) نماهای بازالتی
کاربرد: بازالت به عنوان مصالح نمای ساختمانی استفاده می‌شود. این نوع نماها به دلیل مقاومت در برابر شرایط آب‌وهوایی، طول عمر بالایی دارند.
مزایا:مقاومت در برابر آلودگی‌های محیطی.
حفظ زیبایی ظاهری برای مدت طولانی.

انواع سنگ بازالت سابیده

4. استفاده در ساخت راه‌پله و حاشیه‌ها

الف) راه‌پله‌های بازالتی
کاربرد: بازالت به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش و ضربه، در ساخت راه‌پله‌های داخلی و خارجی استفاده می‌شود.
مزایا:مقاومت در برابر فشار و استفاده مداوم.
ظاهری زیبا و مدرن.

ب) حاشیه‌های بازالتی
کاربرد: بازالت به عنوان مصالح تزئینی و عملکردی در ساخت حاشیه‌های باغچه‌ها، حیاط‌ها و پیاده‌روها استفاده می‌شود.
مزایا:مقاومت در برابر عوامل محیطی.
ظاهری شیک و مدرن.

5. استفاده در ساخت مصالح عایق از انواع سنگ بازالت

الف) الیاف بازالتی
کاربرد: از بازالت برای تولید الیاف معدنی استفاده می‌شود که در ساخت عایق‌های حرارتی و صوتی کاربرد دارد.
مزایا:مقاومت بالا در برابر حرارت و آتش.
خواص عایق‌بندی مناسب.

ب) بلوک‌های عایق بازالتی
کاربرد: بلوک‌های بازالتی به عنوان مصالح عایق در دیوارهای ساختمانی استفاده می‌شوند.
مزایا:کاهش انتقال حرارت و صدا.
وزن سبک و نصب آسان.

6. استفاده در ساخت مجسمه‌ها و تزئینات هنری

کاربرد: بازالت به دلیل قابلیت برش و تراش، در ساخت مجسمه‌ها، تزئینات هنری و نقوش برجسته استفاده می‌شود.
مزایا:دوام بالا و مقاومت در برابر عوامل محیطی.
ظاهری منحصر به فرد و زیبا.

7. استفاده در ساخت جاده‌ها و پیاده‌روها

کاربرد: بازالت به عنوان مصالح سنگی در ساخت جاده‌ها، پیاده‌روها و پل‌ها استفاده می‌شود.
مزایا:مقاومت بالا در برابر فشار و سایش.
طول عمر بالا و نیاز کم به نگهداری.

سنگ بازالت به عنوان مصالح نما چقدر دوام دارد؟

بازالت نوعی سنگ آتشفشانی است که هنگام سرد شدن سریع گدازه در سطح زمین به وجود می آید. به همین دلیل یکی از متراکم ترین و قوی ترین سنگ های موجود است که آن را به یک مصالح ایده آل برای ساختمان سازی تبدیل می کند. بازالت بسیار متراکم و قوی (مثل کوارتز ) و گزینه ای قابل اعتماد برای دکوراسیون داخلی است.

بازالت، یک ماده منحصر به فرد است که مزایای زیادی مانند انعطاف پذیری در برابر آتش، دوام بالا، پایداری ابعادی و مقاومت در برابر رطوبت را دارد.

از طرفی هم، بازالت سنگی بسیار سخت است که در برابر آسیب و حرارت مقاوم است. با این حال، همین کیفیت را می توان به عنوان یک نقطه ضعف نیز در نظر گرفت. چون بازالت بسیار سخت و برش و شکل دادن به آن دشوار است. برای همین احتمال دارد نسبت به سایر سنگ ها قیمت بالاتری داشته و گرانتر باشد

قیمت انواع سنگ بازالت

قیمت این سنگ نیز مانند تمام سنگ های ساختمانی تحت تاثیر عوامل مختلفی متغیر است که عبارتند از:

معدن سنگی که بازالت از آن استخراج میشود.

کیفیت سنگی که از این معادن خارج میشود.

کیفیت فرآوری که در کارگاه سنگبری روی انواع سنگ بازالت انجام میشود.

نوع ابزار و مواد لازم برای فرآوری انواع سنگ بازالت که در کارخانه ها استفاده میشود.

ابعاد و ضخامتی که انواع سنگ بازالت را برش میدهند.

درجه بندی کیفی و سورت بندی که در این کارخانه ها روی انواع سنگ بازالت انجام میشود.

معایب احتمالی انواع سنگ بازالت در ساختمان سازی

• پایین بودن خاصیت ضد رسوب در انواع سنگ بازالت
• متخلخل بودن سنگ و کاشی های بازالت
• لکه شدن سنگ و کاشی بازالت
• وزن زیاد

مزایای انواع سنگ بازالت:

از مهم ترین محاسن انواع سنگ بازالت مرغوب علی الخصوص برای صنعت ساختمان سازی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• چسبندگی بالا: انواع سنگ بازالت نیز مانند سنگ تراورتن و برخلاف سنگ گرانیت تخلخل بالایی دارد به همین خاطر چسبندگی اون به ملات هم بالا است.
• دوام، استحکام و تراکم بالای بازالت: همانطور که بیان شد سنگ بازالت هم مانند گرانیت سنگ آتشفشانی است و به همان میزان گرانیت و حتی بیشتر مستحکم و مقاوم است.
• مقاومت سایشی و فشاری بالا در انواع سنگ بازالت
• مقاومت حرارتی بالا
• مقاوم در برابر رطوبت و مواد اسیدی: با وجود اینکه این سنگ متخلخل است، اما جاذب آب و رطوبت نیست. علاوه بر این در صورت تماس با مواد اسیدی نیز از مقاومت خوبی برخوردار است. به همین خاطر برای استفاده در آشپزخانه و سرویس بهداشتی گزینه مناسبی است.
• وزن مخصوص بالا: این موضوع نیز بخاطر وجود کانی های سنگینی مانند آهن و منیزیم است که درون ساختار این سنگ وجود دارد. چگالی سنگ بازالت نیز حدود ۲.۹ گرم بر مترمکعب است.
• سازگار با شرایط مختلف آب و هوایی و مقاوم در برابر تغییرات گسترده دمایی
• قیمت مناسب انواع سنگ بازالت
• جذب دی اکسید کربن

انواع سنگ بازالت را در Shop اینترنتی ما ببینید.

میتوانید انواع بیشتر را در شبکه های اجتماعی ما مشاهده کنید.

سخن آخر

بازالت به عنوان یکی از پرکاربردترین سنگ‌های آذرین، نقش مهمی در تشکیل ساختارهای زمین‌شناسی و صنایع مختلف ایفا می‌کند. انواع مختلف بازالت، هر یک با ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی خاص خود، در محیط‌های مختلف زمین‌شناسی یافت می‌شوند و کاربردهای متنوعی دارند. شناخت انواع بازالت و ویژگی‌های آن‌ها، می‌تواند به درک بهتر از فرآیندهای زمین‌شناسی و استفاده بهینه از این سنگ در صنایع مختلف کمک کند.

سنگ بازالت به عنوان یک سنگ آذرین با خصوصیات فیزیکی و مکانیکی منحصر به فرد، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. از ساختمان‌ها و جاده‌ها تا هنر و صنایع دستی، سنگ بازالت به دلیل مقاومت، زیبایی و پایداری خود، جایگاه خاصی در صنعت دارد.